De gewelddaden in Leuven barstten niet toevallig los op een dag dat het Belgische leger een uitval vanuit de vesting Antwerpen op de Duitse flank deed (25-26 augustus). De Belgische legertop, de regering, de troepen, enz. zaten al ruim een week in Antwerpen verschanst om van daaruit de verdediging te organiseren. Voor het Duitse leger betekende de terugtrekking van het veldleger naar Antwerpen een vlottere doortocht door België. Want de door hen uitgestippelde weg lag door het zuidelijke en centrale van België ondervond daardoor geen tegenstand meer.
Althans dat was de Duitse hoop. Maar die werd gedwarsboomd door de uitval van het Belgische leger vanuit Antwerpen in de regio tussen Mechelen, Leuven en Vilvoorde. Ten zuiden van Mechelen vormden Duitse voorposten een buffer tegen de Belgische fortengordel rond Antwerpen. Maar toen op 25 en 26 augustus het Belgische leger vanuit de Antwerpse forten een uitval op de Duitse troepen waagde, kwam het tot stevige gevechten. In allerijl moest het Duitse leger van elders versterkingen aanvoeren. De Belgische troepen zijn nooit tot Leuven geraakt, maar vanuit Leuven kwamen versterkingen aan en vertrokken Duitse troepen naar het front.
Uitval van het Belgische leger op 25-26 augustus 1914. Het Duitse front (groen) bevond zich ten zuiden van Mechelen (kaart Tasnier & Van Overstraeten 1926, p. 139)
Deze uitval van het Belgische leger vond plaats op het moment dat het Duitse leger bij Mons voor de eerste keer met Britse en Franse troepen slaags geraakte. Bedoeling was de Duitse doortocht te vertragen door op hetzelfde moment van op verschillende plaatsen het Duitse leger aan te vallen. Internationaal gezien was dit een eerste gecoördineerde actie onder de geallieerden. De gevolgen werden helaas door de burgerbevolking gedragen. De Duitse troepen reageerden hun frustraties op de bevolking af. In Leuven ondervonden ze de gevolgen: vergeldingsacties op de burgerbevolking moest het Belgische leger onder druk zetten om niet langer tegenstand te bieden.
Biblio
FUGLISTER A. Louvain.Ville martyre. Paris, Londres, 1916, p. 143-146.
TASNIER & VAN OVERSTRAETEN R. Les opérations militaires. (La Belgique et la guerre, 3). Bruxelles 1926, p. 127-132.
VANDEWEYER L. De Eerste Wereldoorlog. Koning Albert en zijn soldaten. Antwerpen 2005, p. 90-94.
