Opvallend: Leuven is in de nadagen van 1914 heel uitgebreid gefotografeerd, maar telkens in hetzelfde stadsdeel. Vooral het hart van de stad met de Statiestraat, de Grote Markt, de Oude Markt en de grote uitvalswegen zijn vaak op de gevoelige plaat vastgelegd. Nochtans zijn veel meer straten niet of nauwelijks gefotografeerd: de Rijschoolstraat, Minckelersstraat, Sint-Maartenstraat, Vital Decosterstraat, Vaartstraat, Sluisstraat, Ridderstraat, Dagobertstraat, Eikstraat, Savoiestraat…
Officieel bestond er een verbod op het maken van foto’s in de openbare ruimte. Toen één van onze getuige Albert Fuglister in oktober 1914 toestemming ging vragen op de Kommandantur in de Bondgenotenlaan om in Leuven foto’s te maken, werd hem dat geweigerd!
Hoe komt het dan dat er van de verwoestingen in Leuven zoveel foto’s zijn gemaakt, ondanks het fotografieverbod? Omdat Leuven horden ramptoeristen (met fototoestel!) aantrok. Nadat het lot van de stad in de binnen- en buitenlandse kranten breed was uitgesmeerd, kwamen vele mensen -in het begin vooral uit Brussel, later ook uit andere bezette steden- zich aan de puinen vergapen. Bij voorkeur in de straten die het zwaarst getroffen waren. Leuven was de eerste stad van enige betekenis die zo zwaar onder het oorlogsgeweld had geleden en bovendien was ze bekend van haar universiteit. Vooral de vernietiging van de universiteitsbibliotheek sprak tot de verbeelding. Wellicht daarom kwamen zovelen zich persoonlijk van de toestand vergewissen.
Blijkbaar trokken mensen zich weinig van het fotografieverbod aan en werden overtredingen gedoogd. Binnen de kortste keren circuleerden zelfs duizenden postkaartjes met daarop de vele ruïnes in Leuven. Zelfs Duitse prentbriefkaarten tonen Leuven nadat de terreur had toegeslagen, maar dan steevast met de vermelding dat ‘francs-tireurs’ de vernielingen hadden veroorzaakt.
Ook het stadsbestuur deed zijn duit in het zakje. In het Leuvense stadsarchief bestaat een collectie foto’s van individuele huizen, die duidelijk gemaakt zijn met de bedoeling de schade aan huizen te documenteren. Mogelijk met het oog op schadeclaims. Ook de wijken die minder goed bij de toeristen in de smaak lagen, kregen zo enkele foto’s toebedeeld.
Rijschoolstraat, het voormalige Wittevrouwenklooster dat voor de oorlog als kazerne dienst deed.
Minckelersstraat op de hoek met de Helmgang (gang bij Jeeskesboom) (foto Stadsarchief Leuven, fototheek)
Sint-Maartenstraat (foto Stadsarchief Leuven, fototheek)
Sluisstraat (foto Stadsarchief Leuven, fototheek)
Vernietigde huis van de hoogleraar geneeskunde Van Gehuchten in de Leopoldstraat. In december 1914 overleed de man tijdens zijn ballingschap in Cambridge (foto Stadsarchief Leuven, fototheek)
Maria-Theresiastraat, huis Martens (foto Stadsarchief Leuven, fototheek)
Vital Decosterstraat, huis Peemans-Van Tilt (foto Stadsarchief Leuven, fototheek)
